میزان سرمی شاخص آتروژنی پلاسما و نسبت های لیپیدی در دیابت بارداری

مقدمه: دیابت بارداری می­تواند باعث افزایش خطر ابتلاء به دیابت نوع 2، سندرم متابولیک و بیماری­های قلبی عروقی پس از دوران بارداری شود. چربی­ها نشانگرهایی هستند که می­توانند اطلاعات مفیدی را در این رابطه در اختیار قرار دهند، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی مقادیر سرمی لیپیدها، نسبت های لیپیدی و شاخص آتروژنی پلاسما (aip) و ارتباط آن­ها با سن مادر و دیابت بارداری انجام شد. روش کار: این مطالعه مورد - شاهدی در سال­های 93-1392 بر روی 52 زن مبتلا به دیابت بارداری و 59 زن باردار سالم مراجعه کننده به بیمارستان عسلیان شهر خرم آباد انجام شد. مقادیر سرمی گلوکز، کلسترول تام (tc)، تری گلیسرید (tg) و کلسترول لیپوپروتئین با دانسیته بالا (hdl-c) با استفاده از کیت­های تجاری موجود اندازه­گیری شدند و کلسترول لیپوپروتئین با دانسیته پایین (ldl-c) محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss (نسخه 19) و آزمون های آماری کولموگروف - اسمیرنوف، تی مستقل، همبستگی پیرسون و رگرسیون لوجستیک انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی­دار در نظر گرفته شد. یافته ها: در این مطالعه افزایش معنی­داری در مقادیر سرمی نسبت tc/hdl-c (001/0>p)، نسبت ldl-c/hdl-c (001/0>p) و aip (001/0>p) و کاهش معنی­داری در hdl-c (001/0>p) و نسبت hdl (001/0>p) در دیابت بارداری در مقایسه با گروه سالم مشاهده شد که پس از تطبیق مقادیر با سن نمونه­ها، باز هم اختلاف­ها معنی­دار بود. بر اساس آزمون رگرسیون لوجستیک قبل و بعد از تطبیق متغیرهای لیپیدی با سن نمونه­ها، hdl-c و نسبت hdl فاکتور خطر منفی برای دیابت بودند و نسبت tc/hdl-c، نسبت ldl-c/hdl-c و aip فاکتور خطر مثبت بودند. نتیجه گیری: افزایش نسبت tc/hdl-c، نسبت ldl-c/hdl-c و aip و کاهش  hdl-cو نسبت hdl می­توانند به عنوان عوامل خطر دیابت بارداری مطرح شوند. ممکن است از طریق بررسی منظم نسبت­های لیپیدی و نیز اقدام برای تنظیم آن­ها، از شیوع دیابت بارداری و نیز بیماری­های قلبی- عروقی ناشی از آن به خصوص پس از بارداری تا حد قابل ملاحظه­ای جلوگیری کرد.